قالب وافل یکی از مهم‌ترین ابزار اجرای سقف وافل است که از آن به‌عنوان پایه و اساس سقف‌هایی وافل استفاده می‌شود جنس این قالب‌ها از پلاستیک می‌باشد که ابعاد و شکل‌های مشخصی دارد. از این قالب‌ها جایگزین بتن ناکارآمد می‌شود که از لحاظ اقتصادی بسیار به‌صرفه‌تر می‌باشد. همچنین این کار باعث می‌شود سازه سبک‌تر شود و در کاهش جذب انرژی لرزه‌ای هم تأثیر به سزایی می‌گذارد.
قالب وافل چیست؟
قالب وافل، یک قطعه پلاستیکی در ابعاد و اشکال مشخص است که به منظور حذف بتن ناکارآمد در دال های بتنی استفاده می شود. بتن ناکارآمد به بخشی از دال بتنی گفته می شود که تحت تنش فشاری نیست و هیچ عضو کششی (میلگرد) را هم در خود نگه نمی دارد. حذف این بتن به لحاظ اقتصادی از یک طرف و به لحاظ سبک سازی سازه و کاهش جذب انرژی لرزه ای نیز بسیار اهمیت دارد.
در دهه اخیر برای حذف این بتن، ایده ها و طرح های مختلفی پیشنهاد شده که تنها تعدادی از آن ها به مرحله اجرا درآمده است. یکی از پرکاربردترین این راهکارها استفاده از قالب های پلاستیکی از جنس پلی پروپیلن با قابلیت چندین بار استفاده است که به قالب وافل معروف شده است.
وافل (waffle) در انگلیسی به معنی کلوچه با طرح پنجره ای است که به همین دلیل برای دال های مشبک و پنجره مانند استفاده می شود.
انواع قالب وافل
همان‌طور که دیدیم قالب وافل نقش مهمی در اجرای سقف‌های وافل دارد. قالب وافل شکل و ابعاد قالب‌ها، عملکرد سقف را تعیین می‌کند. اگر بخواهیم انواع قالب‌ها را از لحاظ عملکرد تقسیم‌بندی کنیم می‌توان گفت دو نوع قالب داریم:
1_ قالب‌های یک طرفه
2_ قالب‌های دوطرفه
3_ قالب وافل قفل دار
قالب وافل یک‌طرفه
قالب‌های یک‌طرفه برای اجرای سقف‌ها با دهانه کوتاه‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرند با این وظیفه که بار مرده و زنده را در یک راستا منتقل کنند. عملکرد سقف با قالب وافل یک‌طرفه مشابه عملکرد سقف تیرچه بلوک است با این تفاوت که از تیرچه‌های پیش‌ساخته استفاده نمی‌شود و خود قالب‌ها باعث شکل‌گیری تیرچه یا ریب می‌شوند. پیاده‌سازی به این صورت است که برخلاف سقف‌های تیرچه بلوک، تیرچه‌ها به‌صورت درجا ریخته شده که این کار باعث ایجاد اتصال گیردار می‌گردد.
نمای زیرین این نوع سقف به‌صورت مکعب‌های مستطیلی شکل است. قالب‌های سقف وافل یک‌طرفه به‌صورت قسمت های جدا از هم ساخته می‌شوند و در کارگاه باتوجه به نیاز پروژه در اندازه موردنیاز مونتاژ می‌شوند. این نوع قالب‌ها شامل یک سری قطعات پلاستیکی U شکل به همراه قطعاتی که در محل اجرا به وسیلهٔ بست‌های مخصوصی به انتهای آنها متصل می‌شوند. پس از اتصال تمام قطعات به یکدیگر یک قالب یکپارچه مکعب مستطیل شکل تشکیل می‌گردد.
قیمت قالب وافل یک‌طرفه باتوجه به پروژه‌هایی اجرایی متفاوت است. هزینه اجرای سقف با قالب‌های وافل یک‌طرفه به‌صورت مترمربع محاسبه می‌شوند. در تخمین محاسبه قیمت موارد زیادی مثل ابعاد قالب وافل، کیفیت آنها، شرایط و موقعیت پروژه و… اثرگذار هستند. علاوه بر دستمزد اجرا، قیمت حدودی خرید قالب وافل یک طرفه به ازای هر مترمربع از قیمت خرید قالب وافل یک طرفه به ازای هر مترمربع از 260 تا 270 هزار تومان تخمین زده می‌شود. قابل ذکر است که این قیمت کاملاً حدودی و تخمینی می‌باشد که باتوجه به شرایط می‌تواند کمتر یا زیادتر شود.
قالب وافل دوطرفه
در این نوع از قالب های دوطرفه، تیرچه ها به صورت عمود بر یکدیگر کار گذاشته می شوند و به عبارت دیگر سیستم تیر-دال می‌باشد. این سیستم برخلاف روش قبلی برای دهانه های بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمای زیرین سقف در استفاده از قالب های وافل دوطرفه به‌صورت مکعب های مربعی می‌باشد. قالب های وافل دوطرفه برخلاف حالت یک طرفه، به‌صورت یک تکه و یکپارچه ساخته می‌شوند و در این روش نیاز به مونتاژ نمی باشد.
قالب وافل قفل‌دار
قالب‌های وافل قفل‌دار جدیدترین و پیشرفته‌ترین نوع از قالب‌های سقف وافل می‌باشد انواع دوطرفه و یک‌طرفه آن وجود دارد. هنگام استفاده از قالب‌های ساده، برای کنار هم قراردادن قالب‌ها و جلوگیری از جابه‌جایی و لغزش آنها برای هر قالب بست‌هایی تعبیه شده که پس از جای‌گذاری قالب‌ها، به‌سهولت می‌توان قالب‌های مجاور را به همدیگر قفل کرد. در اصل با استفاده از میل‌گردهای U شکل دو قالب را کنار هم نگه می‌دارند. در نسل جدید قالب‌های وافل دوطرفه که به قالب وافل قفل‌دار مشهور هستند، در پاشنه قالب سوراخ‌هایی تعبیه شده است که به‌وسیله آچار پلاستیکی دو قالب کناری را به هم متصل می‌کند و مانع از جابه‌جایی قالب‌ها می‌شود. با استفاده از قالب سقف وافل قفل‌دار، نمای سقف کاملاً نمایان می‌شود. ایمنی و امنیت جانی کارگران هنگام راه‌رفتن روی قالب‌ها تضمین می‌شود. همچنین با اطمینان بیشتری می‌توان از روش اجرایی قوطی به شکل مشترک استفاده کرد.
اهمیت کیفیت قالب‌های وافل
قالب‌های وافل هم مانند قالب‌های یوبوت باید در مقابله با وزن اکیپ اجرایی در زمان چیدمان و آرماتوربندی و همین‌طور وزن و فشار بتن مقاوم باشد با این تفاوت که تو چند مرحله (به طور معمول ۳۰ سقف) این قالب‌ها استفاده می‌شوند و در این پروسه بلندمدت در معرض گرما و سرما قرار گرفته و در مقابل پرتاب، ضربه، فشار باید واکنش مثبتی از خود نشان بدهند.
نتیجه گیری
برای استفاده از قالب‌های وافل هیچ محدودیتی وجود ندارد و میتوانید از این نوع سقف در دال‌ها یا طبقاتی با دهانه‌های متفاوت استفاده کنید. ظرفیت تحمل بار آن بالا بوده و در کنار مقاومت بالا، زیبایی نیز در ساخت آن مورد توجه قرار گرفته است.
منبع: https://sahandsazeh.co/
- ۰۲/۰۱/۰۳